De Ilulissat ijsfjord

Ilulissat of de ijsbergfabriek

Een natuurwonder dat op de Unesco-werelderfgoedlijst prijkt

Aan de westkust van Groenland, zo’n 250 km ten noorden van de poolcirkel, ‘produceert’ een zogeheten ijstong de grootste hoeveelheid ijsbergen van het noordelijk halfrond. Zijn naam: de Ilulissat ijsfjord, Unesco-werelderfgoed overigens. Het is een versteende wereld waar de stilte enkel wordt verbroken door het gekraak van de ijsbergen in wording: een spectaculair en grandioos natuurverschijnsel.

Ilulissat, de monding van een gletsjer

In werkelijkheid is de ijzige fjord van Ilulissat de zeemonding van een enorme gletsjer, de Sermeq Kujalleq, een van de weinige Groenlandse gletsjers die de zee bereikt. De Sermeq Kujalleq is ook een van de snelste en meest actieve gletsjers ter wereld. Elk jaar verliest de bevroren Ilulissat Fjord 35 kubieke km ijs. Deze jaarlijkse afkalving komt overeen met 10% van al het ijs van Groenland. Het is de bron van de meeste ijsbergen op het noordelijk halfrond. Deze enorme blokken ijs glijden met een enorm kabaal in de Ilulissat Fjord.

Tijdens uw reizen bent u misschien al veel ijsbergen tegengekomen, maar niets is te vergelijken met Ilulissat! Hier verschijnen ze in alle vormen, van een enkel stuk ijs tot ijsbergen groter dan wolkenkrabbers. Ze drijven met honderden aan de monding van de fjord en verspreiden zich zo verder in de Diskobaai.

Ilulissat, een toeristische hoofdstad

Na Nuuk, de hoofdstad, en Sisimiut is Ilulissat met slechts 4.670 inwoners (telling 2020) de derde stad van Groenland. De hoofdstad van de ijsbergen is de populairste toeristische bestemming van Groenland en het toerisme is nu de belangrijkste economische activiteit in Ilulissat. De stad is in 1741 gesticht als handelspost door Jacob Severin, een Deense koopman die van 1733 tot 1749 het monopolie had op de handel met Groenland. Om die reden draagt de stad ook zijn (Deense) naam: Jakobshavn. In deze periode werd de kerk van Sion gebouwd en was destijds het grootste gebouw in Groenland.

Ilulissat en Inuit-tradities

Ilulissat - wat letterlijk ijsbergen betekent in de taal van de Inuit - werd ook bewoond door de Inuit en was het vertrekpunt van vele poolexpedities. Met zijn toendraklimaat, lange, koude winters die dalen tot -40°C, en eindeloze zomerdagen die culmineren in de middernachtzon, is de vallei van de ijzige Ilulissat Fjord al duizenden jaren de thuisbasis van generaties Inuit. Ze visten op kabeljauw en walvissen en reisden per slee over de ijsschotsen. Een bijzonder weetje: in Ilulissat wonen bijna evenveel sledehonden als mensen.

Fotocredits © Laurentiu Lordache © Francois Falanga © Rolf Gelpke © Jeremy Bishop